Definitie van beeldvorming: het ontstaansproces van een beeld (in de media) over een persoon, organisatie of zaak, dat niet noodzakelijkerwijs met de werkelijkheid of de feiten hoeft overeen te komen.
Door de media ontstaan soms beelden van zaken of mensen die niet kloppen met de werkelijkheid. In bijvoorbeeld reality-tv programma’s zie je vaak alleen maar beelden van een persoon waarmee de makers je als kijker een bepaalde kant heen bewegen. Een completer beeld scheppen kost immers ‘teveel’ tijd.
Bij het kijken zijn onze hersenen continu op zoek naar verbanden. We willen betekenis geven aan wat we zien. Daarnaast herkennen we informatie voor een deel onbewust (priming). Dat is aan de ene kant makkelijk, maar het zorgt er ook voor dat we beelden eerder in een soort hokje stoppen.
WomenInc
Een organisatie als WomenInc (zij werken aan gelijke kansen op diverse thema’s) organiseert elk jaar in september ‘de maand van de beeldvorming’. Dat doen ze om mediamakers en publiek op te roepen extra alert te zijn op representatie en stereotypering in de media. Wat bijvoorbeeld te denken van deze tekst uit de NRC:
Ook zetten ze zich in voor vrouwen in de media. Slechts 29% van de mensen in nieuwsmedia is vrouw en slechts 22% van de experts op televisie is vrouw. Ze willen graag dat dit verandert. Ook brachtten zij een ‘inclusieve stijlgids’ uit. Met deze stijlgids wil WOMEN Inc. een voorbeeld geven van hoe gendergelijkwaardige en inclusieve (beeld)taal ontwikkeld kan worden.
Samen sterk zonder stigma
Een andere organisatie die zich inzette voor beeldvorming was ‘Samen sterk zonder stigma’. De stichting zette zich in voor een wereld zonder stigma op psychische aandoeningen. Helaas hebben ze hun werkzaamheden moeten stoppen, maar de website met goede tips en handvatten is nog wel online.
Het is goed dat er organisaties en mensen zijn die ons wijzen op stigmatiserende beelden en woorden. Daarmee worden we daar zelf weer wat alerter op. En hopelijk draagt dat bij aan betere verhalen en dus beter begrip voor elkaar!